Cơ thể có hơn 600 cơ nhưng cơ nhỏ nhất nằm trong tai – Sự thật thú vị ít ai biết

Bạn có biết rằng cơ thể người là một “bộ máy” sống động với hơn 600 cơ bắp hoạt động không ngừng nghỉ mỗi ngày? Mỗi cơ đều có chức năng riêng, từ giúp ta nhai thức ăn, di chuyển, hít thở, cho đến biểu lộ cảm xúc trên khuôn mặt. Tuy nhiên, điều khiến nhiều người bất ngờ là cơ nhỏ nhất trong toàn bộ hệ thống này lại nằm ở tai – một cơ quan vốn thường được chú ý vì khả năng nghe, chứ không phải sức mạnh cơ bắp.

Bài viết này sẽ cùng bạn khám phá chi tiết về hệ cơ trong cơ thể người, tìm hiểu lý do tại sao chúng ta có hơn 600 cơ, và giải mã bí ẩn về “cơ bàn đạp” – cơ nhỏ nhất nhưng lại đóng vai trò không thể thiếu trong cuộc sống hằng ngày.

Giới thiệu về hệ cơ trong cơ thể người

Hệ cơ là một trong những hệ thống quan trọng nhất của con người, kết hợp chặt chẽ với hệ xương và hệ thần kinh để tạo nên chuyển động, duy trì tư thế và bảo vệ các cơ quan bên trong. Theo thống kê, cơ thể người trưởng thành có hơn 600 cơ bắp, chiếm khoảng 40% trọng lượng cơ thể.

Phân loại cơ bắp

• Cơ xương: Chiếm phần lớn hệ cơ, gắn với xương qua gân và chịu trách nhiệm cho mọi chuyển động có chủ ý như đi, chạy, nhảy.
• Cơ trơn: Nằm ở thành các cơ quan nội tạng như dạ dày, ruột, mạch máu. Chúng hoạt động tự động mà ta không cần điều khiển.
• Cơ tim: Một loại cơ đặc biệt chỉ có ở tim, giúp bơm máu đi khắp cơ thể. Đây là cơ duy nhất làm việc không ngừng nghỉ suốt đời.

Điều thú vị là trong khi nhiều người thường chú ý đến cơ bắp lớn như bắp tay hay bắp chân, thì thực tế những cơ nhỏ bé và ít được biết đến lại đóng vai trò sống còn trong việc duy trì sự sống.

Số lượng cơ trong cơ thể – Con số hơn 600 có ý nghĩa gì?

Nói rằng cơ thể có “hơn 600 cơ” thực chất là một con số ước lượng, bởi các chuyên gia giải phẫu có thể phân loại cơ khác nhau tùy theo cách nghiên cứu. Một số tài liệu ghi nhận khoảng 640 cơ, trong khi số khác có thể dao động từ 650 đến 850 nếu tính thêm các biến thể nhỏ lẻ.

Vai trò của từng nhóm cơ

Mỗi nhóm cơ đều có nhiệm vụ riêng biệt, cùng phối hợp để duy trì hoạt động sống:

• Cơ tay và cơ chân: Hỗ trợ vận động, mang vác, di chuyển.
• Cơ mặt: Giúp biểu lộ hơn 1000 cảm xúc khác nhau.
• Cơ hô hấp: Điển hình là cơ hoành, đóng vai trò chính trong việc thở.
• Cơ bụng và lưng: Bảo vệ nội tạng và giúp giữ thăng bằng.

Thống kê thú vị

Theo một nghiên cứu của National Institutes of Health (NIH), cơ thể người trưởng thành gồm khoảng:

1. 40% khối lượng cơ là cơ xương.
2. 10% là cơ trơn và cơ tim.
3. 50% còn lại là nước, chất béo và các thành phần khác.

Điều này cho thấy cơ bắp không chỉ chiếm một phần lớn trong trọng lượng cơ thể mà còn là yếu tố quyết định khả năng sinh tồn, vận động và giao tiếp của chúng ta.

Cơ nhỏ nhất trong cơ thể người nằm ở đâu?

Ít ai biết rằng cơ nhỏ nhất trong cơ thể không nằm ở ngón tay hay ngón chân như nhiều người vẫn nghĩ, mà lại nằm sâu trong tai giữa. Đó chính là cơ bàn đạp (tên tiếng Anh: stapedius muscle).

Đặc điểm của cơ bàn đạp

• Kích thước: chỉ khoảng 1 – 1,5 mm chiều dài.
• Vị trí: nằm trong tai giữa, gắn vào xương bàn đạp (stapes) – một trong ba xương nhỏ nhất cơ thể.
• Chức năng: điều chỉnh độ rung của xương bàn đạp khi truyền âm thanh, giúp tai không bị tổn thương bởi tiếng ồn quá lớn.

“Cơ bàn đạp tuy chỉ bé bằng hạt gạo nhưng lại là “người lính gác” bảo vệ thính giác của chúng ta.” – Trích lời BS. Nguyễn Minh Khôi, chuyên khoa Tai Mũi Họng.

Nếu cơ bàn đạp bị tổn thương hoặc không hoạt động, tai sẽ dễ bị ù, nhạy cảm quá mức với âm thanh và dẫn đến nguy cơ mất thính lực. Đây chính là minh chứng rõ ràng cho thấy: không phải kích thước quyết định tầm quan trọng, mà chính là chức năng.